شمال نیوز : یکی از دوستان که به‌خاطر برنامه کاری خود، سفرهای مستمری به تهران دارد، اخیراً و با اشاره به گرمای بی‌سابقه هوای پایتخت آن هم در اوج زمستان، می‌گفت یکی از شهروندان تهرانی که دبیر جغرافیا بود، از تابستانی خشک و خطرناک در سال 1403 خبر داد و گفت: خوش به حال شما اهالی مازندران چون ما تهرانی‌ها از امروز باید برای تابستان، در منازل خود آب معدنی ذخیره کنیم.

نگرانی ما این است که وضعیت در استان مازندران نیز بدتر از تهران است و در شرایطی که در دی‌ماه به‌سر می‌بریم، در برخی روزها گرمای هوا بی‌شباهت به اردیبهشت‌ماه نیست ضمن این‌که ذخایر آبی استان مازندران نیز هیچ‌گاه به این وضعیت نبوده است و مخزن پشت سد شهید رجایی، تقریباً بیست درصد آب دارد.

نگرانی ما این است که اگر باران و برف در کوهستان و ارتفاعات بالادست نبارد، آبی در ذخیره این سد نمی‌ماند که برای کشاورزی تخصیص یابد و همین موضوع، موجب کاهش منابع آب زیرزمینی استان مازندران خواهد شد و بسیاری از چاه‌های آب خشک یا از دسترس خارج می‌شوند و این اتفاقات، در حکم فاجعه برای آب کشاورزی و همچنین آب شرب حدود دو میلیون نفر در مرکز و شرق مازندران است.

 نگرانی مهم‌تر در همین زمینه احداث سد فینسک بر روی رودخانه «اسبه‌رو» بود که حدود پنج سال است با روح و روان افکار عمومی استان مازندران بازی می‌کند به این خاطر که حدود 55 درصد از آب رودخانه تجن و سد شهید رجایی در منطقه دودانگه ساری از این رودخانه تأمین می‌شود.

مدیران ملی هر از گاهی وعده دادند که این سد احداث نخواهد شد و حتی «علی سلاجقه» معاون رییس‌جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور از فقدان مجوز زیست‌محیطی این طرح گفت اما طرف سمنانی، گوشی شنوا به دغدغه مردم مازندران و اظهارات مدیران ملی ندارد و به کار خود مشغول است.   

• دستور رسمی انتقال آب سد فینسک به شهرهای سمنان

در چنین شرایطی سید محمد رضا هاشمی استاندار سمنان خبر داد: بر اساس ابلاغ رسمی رییس سازمان برنامه و بودجه کشور به وزارت نیرو، اعضای کمیسیون ماده ۲۳، ضمن موافقت با اجرای طرح آب‌رسانی از سد مخزنی فینسک به شهرهای سمنان، مهدیشهر، درجزین، شهمیرزاد صادر شد.

وی با بیان این‌که این آب‌رسانی شامل پنج روستای تحت شبکه شرب شهر سمنان نیز می‌شود، افزود: یک هزار و ۲۸۳ میلیارد تومان اعتبار به منظور ایجاد زیر ساخت‌های لازم برای تأمین آب شرب طی سال‌های ۱۴۰۳ تا ۱۴۰۸ به مدت پنج سال، به این طرح اختصاص داده شده است.

استاندار سمنان گفت: این آبرسانی به میزان ۷.۵ میلیون متر مکعب خواهد بود.

سوال و درحقیقت انتقاد ما از «اداره‌کل آب منطقه‌ای مازندران» به‌عنوان بزرگترین تأمین‌کننده آب استان این است که چرا موضعی اتخاذ نمی‌کنند  و چرا گامی به نفع مردم خود بر نمی‌دارند ؟

اگر وزارت نیرو و همچنین اداره‌کل آب منطقه‌ای استان مازندران با احداث سد فینسک و انتقال آب «اسبه‌رو» موافقت دارند لازم است این موافقت را به مردم استان بگویند و اگر هم با آن مخالف هستند، توضیح بدهند که چرا اعتراضی نمی‌کنند و حرفی نمی‌زنند ؟ 

نکته بعدی این است که مدیرکل آب منطقه‌ای مازندران، که دست روی دست گذاشته و شاهد و ناظر ماجرا است، به مردم توضیح دهد با انتقال آب سرچشمه اصلی روز تجن به سمنان، این ناترازی عظیم آبی را چگونه جبران خواهد کرد ؟ 

مگر جناب مدیران و مسئولان آب منطقه ای مازندران نباید به نفع مردم و ساکنان حوزه تحت مدیریت خود گام بردارند ؟ واقعا امروز و در برابر این اقدام سمنان که کشاورزی و حیات در بخش‌های وسیعی از مرکز و شرق مازندران را تهدید می‌کند، چه گامی برداشته اند و فردا که مردم شهر ساری و روستاهای اطراف آن که آب برای شرب نداشتند، چه برنامه‌ای در دست خواهند گرفت ؟ در حالی‌که طرف سمنانی همه ابزار خود را به کار گرفت تا این طرح را به نتیجه برساند.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سمنان درخصوص جزییات ابلاغ اعتبار طرح مهم احداث خط انتقال آب سد فینسک گفت: بر اساس مجوز کمیسیون ماده ۲۳ طرح خط انتقال آب از فینسک به شهرهای مرکزی استان سمنان و مکاتبه رسمی رییس سازمان برنامه بودجه  کشور به وزارت نیرو ( متعاقب ابلاغیه تخصیص آب سد فینسک)، مصوبه اجرای طرح خط انتقال آب از فینسک به شهرستان های مرکزی استان سمنان، موضوع کمیسیون ماده ۲۳ قانون الحاق ۲ ابلاغ شد.

وی افزود: بر این اساس، تاریخ شروع عملیات اجرایی سال ۱۴۰۳ با برآورد ۱۲ هزار و ۸۳۰ میلیارد ریال و برای مدت پنج سال لحاظ شده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سمنان با اشاره به وقوع خشکسالی‌های پی‌درپی در استان سمنان ابراز امیدواری کرد تا با پیگیری تأمین اعتبار به موقع و همزمان با اجرای سد، عملیات آبرسانی نیز به انجام برسد.

عسکری افزود: از مهم‌ترین دغدغه‌های وزارت نیرو تامین آب شرب مردم است و امید می‌رود با اجرای این طرح بخشی از نیاز آب شرب سمنان ،مهدی‌شهر، سرخه، شهمیرزاد، درجزین و روستاهای متصل به شبکه شرب شهری سمنان، (براساس تخصیص آب ابلاغی) در زمان اوج مصرف و خصوصاً در ماه‌های گرم سال تأمین شود.

• دست‌درازی سمنان به منابع آبی بالادست مازندران و سکوت آب‌منطقه‌ای استان

حقیقت این است که نجابت مردم مازندران و بی‌مسئولیتی مدیران و در صدر همه اداره‌کل آب منطقه‌ای مازندران موجب شد از سال‌ها قبل و در دولت محمود احمدی‌نژاد، طرح شیرین‌سازی و انتقال آب خزر به مناطق و نواحی صنعتی سمنان کلید خورد اما به‌خاطر این‌که این موضوع، به رژیم حقوقی دریای خزر مربوط است و ممکن است کشورهای بهره‌بردار بابت این طرح، از ایران شکایت کنند، این طرح از دستور کار خارج شد و سمنان به سمت طرح دوم خود رفت و آن دست‌درازی به منابع آبی بالادست بود.

در این مسیر با احداث تونل، آب چشمه روزیه را به سمت سمنان منحرف کردند و تلار را خشکاندند و امروز هم چشم به اسبه‌رو تیز کردند و هنوز هم مدیران و نمایندگان استان مازندران به افکار عمومی نگران استان، می‌گویند چیزی نیست و سد فینسک احداث نخواهد شد.    

ما نگران چند سال آینده نیستیم چون برخی شواهد و قراین نشان می‌دهد بی‌آبی نه در چند سال آینده که در تابستانِ 1403 چهره زشت خود را به مردم، مدیران، نمایندگان و کشاورزان مازندران نشان خواهد داد و هم در حوزه آب شرب و هم در آب کشاورزی با ناترازی غیرقابل تصوری مواجه هستیم.

آب خزر نیز پَس‌روی خود را شروع کرده و موضوع به اندازه‌ای جدی است  که «احمد وحیدی» وزیر کشور دولت سیزدهم نیز در این‌خصوص هشدار داد و از برخی کشورهای حوزه دریای خزر به‌خاطر بی‌توجهی به این موضوع، گلایه کرد. 

• با فینسک بیابانی شدن مازندران آغاز می‌شود

نکته آخر این‌که «محمد حسن نامی» رییس ستاد بحران کشور 5 فروردین گذشته در جمع مدیران استانی، هشدار داد و گفت با توجه به مشکلات اقلیمی و گرمایش جهانی، بخش‌هایی از سه استان مازندران، گیلان و گلستان طی 15 سال آینده بیابانی خواهند شد و با توجه به جدی بودن موضوع بی‌آبی و سکوت و سکون اداره‌کل آب منطقه‌ای درخصوص انحراف آب اسبه‌رو و خشک شدن تجن، باید گفت مرکز و شرق مازندران، نخستین مناطقی هستند که به سمت بیابانی شدن پیش خواهند رفت.